Бекитемин:

Директор:

Ч.Абдыкадырова _______ 2021-ж

Бекитемин:

Учкун айыл екметунун башчысы: _________________ Э.0мурзаков

.2021-ж

9нер жай, айыл чарба мекемелери жана курулуучу, реконструкциялануучу, кайра профилденуучу имараттар жана курулмалар учун ерт ечуруунун алгачкы

каражаттарын аныктоо боюнча ТАБЛИЦА №

Имараттардын, курулмалардын жана тузулуштердун аталышы Канча аянтка эсептелген

(м^й)

0рт ечуруунун алгачкы каражаттарынын аталышы Эскертуу

0рт ечургучтер

Кум салынган ящик (сыйымдуулугу 0,5 м³ кем эмес) жана калак курегу Суу куюлган челек (0,2 м'^! кем эмес) жана чака,кийиз, асбест же таар (елчему 2x1,5 м, 2x2 м кем эмес)

Эвакуациялоо планы

Эвакуациялоодо адамдардын так, уюшкандыктагы кыймылын камсыздоо жана дурбелец чыгышын болтурбоо максатында коомдук имараттар учун ерт чыккан учурда имараттардан адамдарды эвакуациялоонун планы иштелип чыгат. Аларды адамдар кеп болуучу ендуруштук имараттар учун да иштеп чыгуу талап кылынат.

Алгач имараттын планировкасын, эвакуациялоодо адамдардын кыймылынын мумкун болгон схемаларын карап чыгуу керек. Женекей планировкадагы объекттер учун кыймыл маршруттарын логикалык ой жугуртуунун негизинде аныктоого болот. 0те татаал учурларда кыймылдын ар кандай схемаларындагы эвакуациялоо убактысынын эсеитеелеру жургузулет жана эвакуациялоого минималдуу убакыт кеткен схема тандалат.                                                                                                                                                                                  ^

Эвакуациялоо планы графикалык жана тексттик белуктерден турат. Пландын графикалык белугун теменкудей турде иштеп чыгышат. Ватмандын бетине имараттын кабаттарынын пландары чийилет. Кабаттардын планировкалары ар кандай болгон учурда эвакуациянын пландарын ар бир кабат учун тузушет, ал эми бирдей болгон учурда кабаттарды керсетуу, менен бир план тузулет жана ал кайсыл кабатка тиешелуу экендиги керсетулет. Кабаттардын планын конструкцияларды бир линия кылып чагылдырып, адамдар кирбеген чакан белмелерду керсетпестен женекейлетууге болот. Бирок бардык эвакуациялык чыгуучу эшиктер жана жолдор керсетулушу керек. Жайлардын аталыштары кабаттардын пландарында тузден-туз керсетулет, же болбосо бардык жайларга номер коюлат жана жайларды экспликациялоодон еткерушет. Эвакуациялык чыгуучу жерлерге жана тепкичтерге номер коюлат. Бул эвакуациялоо планынын тушундурме жазуусун кыскартууга жана женекейлетууге мумкундук берет.

Эвакуациялоо планында эшиктер ачык турунде керсетулет. Эгер эксплуатациялоодо айрым чыгуучу эшиктер жабык болсо, эвакуациялоо планында эшиктин етмегун жабык кылып чагылдырышат жана ачкычтар сакталуучу жер "Сырткы эшиктин ачкычы салынган укек" деген жазуу менен белгиленет. Эгер тышкы ерт ечуруучу тепкичке чыгуучу эшик болсо, анда планда "0рт ечуруу тепкичине чыгуучу жер" деген жазуу жазылат жана тушундурме жазууда, ал чыгуучу эшикти качан колдонуу керек экендигине тушундурме берилет. Планда эвакуациялоо жолдорунун

ишеним д уулугуне жана аз убакытты талап кылгандыгына жараша адамдардын кыймылынын маршрутун керсетуучу багыттагычтар тартылат.

Имараттын тьйика же вестибюлга чыгуучу жерлери бар бир нече тегжич аянтчаларынын ичинен айрымдары кыйла ишенимдуу болот, себеби алар дайыма эксплуатацияланат. Алар дайыма ачык, тутунден коргогучу бар болот, ал эми айрымдарына иииеним азыраак жана орт чыккан учурда тез эле тутун толуп кетет (мисалы, ачык тепкич, кадимки типтеги тепкич аянтчасы же коп кабаттуу имараттагы абаны тироочу аз ишенимдеги тепкич аянтчасы), же кадимки учурда сыртка чыгуучу эшиктер жабык болушат. Ошондуктан эвакуациялык чыгуучу жерлерди тегиз жашыл багыттагыч менен белгиленген негизги (ишенимдуу) кыймыл маршруттары жана пунктирлуу жашыл багыттагычтар менен белгиленген резервдик (анча ишенимдуу эмес) кыймыл маршруттары деп болуштуруу керек. Графикалык белуктун эскертуусунде, эгер негизги маршруттарды колдонууга мумкуи болсо, эвакуациялоонун резервдик маршруттары боюнча адамдарга багыт керсетуу сунуш кылынбай тургандыгы керсотулот.

Практика корсеткондой, ерт чыкканда ар убакта эле адамдарды тепкич аркылуу сыртка чыгарууга мумкун боло бербейт. Адамдар сырттагы жайык жерлерге, стилобаттарга жана башка аба зоналарына чыгуу менен кеп учурда аман калышат. Эгер андай зоналар болсо, анда аларга чыгуучу жолдор эвакуациялоо планында резервдик катары керсотулот.

Орундардын амфитеатрдык жайгаштыруусу бар оюн-зоок жана спорт курулмаларында адамдардын кыймылдарынын маршруттарын корсетуудо ар бир эшик (люк) кайсыл жерлерди тейлерин, кайсы коруучулерду кайсы чыгуучу жерлерге багыттоо керек экендигин кылдат аныктоо керек.

Кыймыл маршруттарынан тышкары, кол менен ерт жонунде маалымдагычтар, ерт ечургучтер, орт ечуруучу крандар, телефондор жана башка жабдуулар жайгашкан жерлер да белгиленет.

Керектелуучу белгилеелердун айрымдары 1-суретте керсотулген.

Эвакуациялоо планынын графикалык белугунде темендегудой жазууларды жасашат, мисалы, "Мектеп имаратынан балдарды эвакуациялоонун планы". Андан ары кабаТтын номери белгиленет. Графикалык белуктун сол тарабынын ылдый жагындагы бурчта шарттуу белгилеелер келтирилет жана тушундурме жазуулар жайгаштырылат. Оц тарабынын жогорку бурчунда "Бекитемин" деген сездун алдында мекеменин жетекчисинин колу учун орун калтырьшат, ал эми оц тарабынын жогорку бурчунда жайлардын экспликациясы жайгаштырылат жана планды тузуучунун колу коюлат. Эвакуациялоо планын ерттун алдын алуу боюнча ыйгарым укуктуу мамлекеттик орган менен макулдашуу керек, бул жонунде сол тарабынын жогорку бурчунда тиешелуу жазуулар жазылат.

Эвакуациялоо планынын графикалык белугу айнек алдындагы алкакта керунуктуу жерде, адатта кабатка кируучу жерде илинет. Эвакуациялоо планынын тексттик белугу объекттин жетекчиси тарабынан бекитилет жана ал ерт чыккан учурдагы иш- аракеттердин тизмесин, иш- аракеттердин тартибин жана ырааттуулугун, аткаруучулардын кызматын жана аты-женун камтыган таблица турунде болот. Буюрулуучу иш-аракеттер кылдат ойлонулуп жана так керсетулушу керек.

Биринчи иш-аракет - ерт ечуруу командасын чакыруу. Чакыруу так болушу учун анын тексти берилет. Экинчи иш-аракет - эвакуациялоо женунде жарыялоо. Эвакуациялоо женунде чечимди ким кабыл алары керсетулет, жарыялоонун тексти берилет. "0рт чыкты" деген кыйкырык адамдардын жашоосуна эч кандай коркунуч болбогон учурда да, адамдардын курмандыгына алып келген дурболецду жараткан учурлар да белгилуу. Ошондуктан адамдар кеп журуучу залдары бар имараттарда ерт чыккандыгы женунде эмес, техникалык бузулуулар женунде айтуу максатка ылайыктуу, мисалы, "Шаардык электр станциясындагы аварияга байланыштуу 6 мунеттон кийин жарык ечурулет. Имаратты бошотууцуздарды суранабыз. Сатылган билеттер эртец да жарайт". Жарыя шашылбастан, екум жана ишенимдуу тон менен жасалышы керек экендиги керсетулет. Эвакуацияны жарыялоо ыкмасы да керсетулет: мисалы, кезметтеги администратор жарыялоонун катуу суйлеечу системасын иштетет,

мында бутундей имарат боюнча алдын-ала даярдалган текст трансляцияланат.

Андан ары адамдарды имараттан эвакуациялоону камсыздоо боюнча конкреттуу иш- аракеттер суреттелет: бардык эвакуациялык чыгуучу эшиктерди ачуу, аларды кездей эвакуациялоо планынын графикаль|к болугуне ылайык адамдарды багыттоо.

Балдар мекемелеринен балдарды эвакуациялоодо мугалимдер жана тарбиячылар балдарды эвакуациялоого даярдашы керек (оюндарды, тамак ичууну токтотуу жана зарыл болгон учурда балдарды тез кийинтуу); эвакуациялоо планына ылайык кыймылдардын тартиби жана багыты, чогулуучу жерди жарыялоо керек; кыймылдын багыты боюнча эшиктерди ачуу; балдарды чыгаруу; балдар чыгарылгандан кийин имарат боюнча ерттун жайылуу ылдамдыгын азайтуу максатында эшиктерди жабуу; балдардын баарын эвакуациялоо планында каралган жерде чогултуу; зарыл болгон учурларда балдарга алгачкы медициналык жардам корсотуу; тез жардамды чакыруу; зарыл болгон учурда балдарды куткарууну уюштуруу; тизме боюнча балдардын бардыгын текшеруу жана жыйынтыктарды балдар мекемесинин башчысына же анын ордун алмаш гырган адамга билдируу керек. Ар бир мугалим же тарбиячы езуне тиешелуу балдардын тобу учун жеке жоопкерчилик тартышат, ошондуктан эвакуациялоо планынын тексттик белугунде ким балдардын кайсыл тобун имараттан алып чыгары жазылат. Жабыр тарткандарга тез жардам керсетуу учун кайда кайрылуу керек экендиги, тышкы эшиктер дин ачкычтары сакталган жерл ер жана тунку убакта тейлоочу персоналдын иш-аракеттери да керсетулет,

Оюн-зоок мекемелеринен адамдарды эвакуациялоодо билетчилер жана контролёрлор теменкулерге милдеттуу: керуучу комплексттин керуучу залынын жана башка жайларынын эшиктерин ачуу; эвакуациялоо планына ылайык кыймылдын жолдорун эвакуациялангандарга керсетуу; бардык керуучулер жайдан чыккандыгын текшеруу; залдан адамдар чыккандан кийин анын эшиктерин жабуу; зарыл болгон учурда алгачкы жардамды керсетуу; тез жардамды чакыруу жана куткарууну уюштуруу; эвакуацияга жооптуу адамга эвакуациянын жыйынтыктары женунде билдируу жанё анын кийинки керсетмелерун аткаруу. Бир нече катар сахналуу оюн- зоок мекемесинде спектакль учурунда ерт чыкканда сахнанын машинисти алгач ертке каршы, андан кийин антракттык кешегену жабат; спектаклди алып барган режиссер авансценага чыгат жана спектаклдын токтошу женунде жана жайдан чыгуу керек экендиги женунде керуучулерге жарыялайт; жарыктандыруучу керуучу залга жана эвакуациялык жолдорго толук жарык берет, ал эми электр тармагы бузулган учурда авариялык жарыктандырууну куйгузет; билетчилер жана контролёрлор эшиктерди ачышат, ез орундарына туруп адамдардын агымын эвакуациялоо планына ылайык багыттап гурушат; залдан бардык керуучулер чыккандыгын текшеришет; эшиктерди жабышат жана гардеробщиктерге жардам керсетуу учун гардероб тарапты кездей бет алышат.

Дарылоо мекемелеринен эвакуациялоодо басып журуучу бейтаптар учун белумдердегу врачтар жана медайымдар ездерунун палаталарынын жанынан орун алышат да, эшиктерди ачышат, бейтаптарды кийинип, жайдан чыгуусун суранышат, эвакуациялоо планына ылайык кыймылдын багытын жана чогулуучу жерди керсетушет. Кабаттарда жана палаталарда эч ким калбагандыгын текшерип, врачтардын жарымы чогулуучу жерге барышат, ал эми калган врачтар жана медайымдар баса албаган бейтаптарды эвакуациялоого жардам керсетуу учун женешет. Чогулган жерде врачтар тизме боюнча бейтаптарды текшеришет, аларга керектуу медициналык жардамды керсетушет, дарылоо мекемесинин жетекчисине эвакуациялоонун жыйынтыктары женунде билдиришет жана анын керсетмелеру боюнча андан кийинки иш-аракеттерди жасашат, Тунку мезгилде, персоналдын саны аз болгон учурда, айыгып калган бейтаптарды бардык бейтаптарды эвакуациялоого жооптуу болгон кезметтеги дарыгерлердин жана медайымдардын жетекчилиги алдында баса албаган бейтаптарды эвакуациялоо учун тартуу каралат.

Иш-аракеттердин ушул сыяктуу тизмесин башка имараттар (курулмалар) учун, алардын езгечелуктерун эске алуу менен иштеп чыгуу керек.

Андан ары эвакуациялоо планынын тексттик белугунде ерт ечуруу белуктеру келгенге чейинки ертту ечуруу жана ерттун, эвакуациялоонун жана мулкту коргоонун

ж. б. абалы женунде аларды так маалымдоо женунде маалыматтар киргизилет.

Иштин конкреттуу участокторуна жооптуу аткаруучулардын кызматы жана аты- жену керсетулген таблицанын графасына езгече кецул белунет. Таблицанын алдында эвакуациялоо планын тузген адамдын жана план менен таанышкан адамдардын колдору болушу керек.^у Эвакуациялоо планынын улгусу 2-суретте берилген.

Эвакуациялоо планын иш жузунде аткарылышын ал тузгенден кийин дароо эле ишке ашырышат жана андан кийин маал-маалы менен жылына бир жолудан кем эмес кайталап ишке ашырьш турушат. Иш жузунде текшерип керуу учун окууларды уюштуруунун демилгечиси объекттин ерт коопсуздугу учун жооптуу адам болушу керек. Окуулар практикалык турде ар бир конкреттуу иш-аракетти аткаруу менен журушу керек: ерт очуруу белуктерун чакыруу, ерттун чыгышы женунде жарыялоо, чыгуучу эшиктерди ачуу, буйрутмаларды, керсетмелерду беруу, ерт ечуруу белугунун жетекчисине ерттегу жагдай женунде маалымат беруу ж.б. Окуулар атайын журналда окуу еткерулген датаны, катышкан адамдарды, окуулардын жетекчисин, окуулар боюнча эскертуулерду жана каалоолорду керсетуу менен катталат.

Эвакуациялоонун толук планы (графикалык жана тексттик белуктеру) кузет етеечу персоналда жана ерт коопсуздугуна жооптуу адамда атайын папкада сакталат.

Объектти текшерууде ерт коопсуздугун кеземелдее жана контролдоо чейресундегу ыйгарым 'укуктуу мамлекеттик органдын кызматкери эвакуациялоо планын тузуунун сапатын аныктайт; андан кийин эвакуациялоо планынын практикада аткарылышы боюнча окууларды каттоо журналы боюнча планда керсетулген бардык кызматкерлер окуулар жургузулген учурда ездерунун милдеттерин аткарышкандыгын аныктайт жана алардын арасынан кызматкерлердин эвакуациялоо планы боюнча ез милдеттерин билишин тандап текшерет.

Эвакуациялоо планынын дагы бир туру катары эвакуациялоонун жекече планы саналат, аны мейманканалар жана жатаканалар учун тузуу зарыл. Мындай форматы А4 (210x297 мм) келемдегу пландар мейманкананын ар бир номеринде (жатакананын белмелерунде) керунуктуу жерде айнек же пленка фгдунда жайгаштырылат. Ошондой эле кадимки сыяктуу эле, эвакуациялоонун жекече планы графикалык жана тексттик белуктерду камтыйт.

Графикалык белугун кадимки эвакуациялоо планы учун тузгендей кылып тузушет, бирок эвакуациялоо жолдорун ар бир конкреттуу белме учун чагылдырышат. Эвакуациялоо планы тиешелуу болгон жай "Сиздин номер..." деген жазуу менен белгиленет.

Эвакуациялоонун жекече планынын тексттик белугу ерт чыккан учурда келуучулердун иш- аракеттеринин тизмесин жана ерт коопсуздугунун чаралары женунде кыскача эскертмелерди камтыйт. Жазуулар жана текст кыргыз, орус тилдеринде, ошондой эле чет елкелук жарандарды кабыл алуучу мейманканалар учун англис тилинде да жазылат. Эвакуациялоонун жекече планынын улгусу З-суретте керсетулген. Эвакуациялоонун жекече планындагы суреттун алдында ерт коопсуздугунун эрежелери женунде эскертмени жайгаштырышат, анын тексттик улгусу коргоо объекттери учун ерт коопсуздугунун типтуу эрежелеринде керсетулген.